بی طرفی مسقط در قبال تحولات یمن به پایان می رسد؟

به گزارش راهبرد معاصر ،  نشریه آمریکایی «نشنال اینترست» گزارشی درباره تقویت حضور ائتلاف سعودی-اماراتی در شرق یمن و تاثیر آن برای سلطان‌نشین عمان منتشر کرد.

در این گزارش آمده است: از جمله مسائلی که عبد ربه منصور هادی (رئیس‌جمهور مستعفی یمن) در جریان حضور اخیر خود در جلسه فوق العاده پارلمان در شهر سیئون مورد بررسی قرار داد، گزارش سران قبایل درباره وضعیت بی ثبات و دشوار استان المهره در دورترین نقطه شرق یمن (هم‌مرز با کشور عُمان) بود.

به نوشته نشنال اینترست، نشست پارلمان [وابسته به هادی] در بحبوحه تشدید تنش میان امارات عربی متحده و سلطان نشین عمان بر سر جنگ یمن برگزار شد، بخصوص که عربستان هم پنج هزار سرباز را در مرز یمن با عمان مستقر کرده و هزاران شبه نظامی از جمله اعضای القاعده در شبه جزیره عربستان و سلفی‌های تندرو را به این استان اعزام کرده است.

در گزارش این مجله آمریکایی آمده است: دولت امارات همچنین اطلاعات محرمانه‌ای را در المهره در اختیار دارد و خود را به یک متحد اصلی ریاض مبدل کرده است؛ چون در واشنگتن هم نقشی مهم را ایفا می‌کند و توانسته دولت ترامپ را متقاعد کند تا محمد بن سلمان، ولی‌عهد سعودی وارث پادشاهی عربستان شود.

جنگ یمن و محاصره راهبردی عمان

بر اساس گزارش نشنال انترست تنها پس از چند روز از مراسم تحلیف دونالد ترامپ در سال 2017 عربستان نیروهایی را به استان المهره فرستاد، در حالی که قبلا نیروهای ویژه اماراتی آنجا را ترک کرده بودند.

این گزارش افزود: با وجود اینکه امارات نیروهای ویژه خود را در سال 2015 از المهره خارج کرد، اما افسران اطلاعاتی خود را در آنجا نگاه داشت.

بر مبنای این گزارش توجیه عربستان برای ورود به المهره که یک هزار و سیصد کیلومتر تا مناطق درگیری در یمن فاصله دارد توزیع کمک‌های بشردوستانه عربستان بین یمنی‌ها و تسلط مجدد بر فرودگاه شهر الغیظه، مرکز این استان و تنها فرودگاه آن بود و از آن زمان یک زندان در داخل فرودگاه احداث کرد.

نشنال انترست نوشت: تصمیم عمان درباره شرکت نکردن در جنگ یمن نشأت گرفته از سیاست خارجی آن درباره اتخاذ موضع بی‌طرفی است و همچنین به دلیل جغرافیای عمان که مرزهای طولانی 288 کیلومتری با یمن و همچنین با عربستان و امارات دارد علاوه بر رابطه نزدیکی که بین قبایل المهره با عمان وجود دارد به گونه‌ای که المهره به مثابه یک منطقه بی طرف عمان در جنگ یمن بوده است.

در سایه روابط محکم قبایل محلی المهره با سلطان نشین عمان آنها بلافاصله با تصمیم ائتلاف برای تسلط بر فرودگاه الغیظه المهره مخالفت نشان دادند.

به دلیل مخالفت‌های بومی، سرتیپ عبدالعزیز الشریف، فرمانده ائتلاف سعودی در المهره با قبایل المهره به توافقی در مارس 2017 دست یافت که بر مبنای آن فرودگاه این استان تنها برای کمک‌های انسان دوستانه استفاده شود و آنجا را به یک پایگاه نظامی مبدل نکنند؛ اما با این وجود ائتلاف بی درنگ توافق را نقض کرد و فرودگاه الغیظه را تبدیل به پایگاهی نظامی کرد.

هم اینک هواپیماهای نظامی ائتلاف روزانه در این فرودگاه فرود و فراز دارند در حالی که ساکنان المهره امکان استفاده از پروازهای آنجا را ندارند و بالگردها و تسلیحات وابسته به عربستان در آنجا مستقر شده است.

نشنال اینترست به نقل از یک مسئول قبیله‌ای استان المهره آورده است: از زمان تسلط عربستان بر فرودگاه هیچ کمک بشردوستانه‌ای تاکنون وارد آنجا نشده و منصور هادی، محمد عبدالله کده، استاندار المهره را به دلیل اینکه علیه حضور عربستان حرف زده بود برکنار کرد و «سعید بکریت» را جان آن نشاند، او یکی از عوامل سرکوب اعتراضات علیه حضور ائتلاف در المهره بوده است.

از آن زمان نیروهای سعودی به تدریج در المهره مستقر شدند از جمله در مناطق ساحلی که در انجا اقدام به ایجاد 26 پست بازرسی کردند و گارد ساحلی عربستان در مرکز شهر ساحلی نشطون، تنها بندر المهره، حضور دارد.

از آنجایی که تصمیم‌های نهایی در استان المهره توسط فرمانده ائتلاف سعودی اتخاذ می‌شود، حکومت محلی جدید این استان کنترل آنچنانی روی این نیروها ندارد و همه مقامات محلی که در آغاز به حضور عربستان در المهره معترض بودند از سوی منصور هادی برکنار شدند.

مردم شهر نشطون از اوایل سال 2017 تاکنون علیه حضور عربستان تظاهرات می‌کنند، البته این اعتراضات ضد سعودی در همه نُه شهر استان المهره جریان دارد.

در نوامبر 2018 دو نفر از تظاهرات کنندگان به دست شبه نظامیان تحت حمایت عربستان در منطقه حوف المهره کشته شدند و پس از آن هر تظاهراتی در انجا برگزار شد توسط فرماندهان ائتلاف سعودی-اماراتی سرکوب و رهبران آن بازداشت شدند.

معترضان و سران قبال المهره اصرار دارند پادگان‌های نظامی ائتلاف سعودی در المهره برچیده شود و شبه نظامیانی که از خارج این استان آمده اند آنجا را ترک کنند.

در آغاز ائتلاف با قبال به توافقی در این باره دست یافت، اما این توافق را نقض کرد در این پادگان‌ها شبه نظامیانی از استان‌های أبین حضور دارند که توسط نظامیان سعودی و اماراتی آموزش دیده بودند.

آنها وقتی عازم المهره شدند در پوشش نظامیان گارد ساحلی یمن بودند؛ اما در واقع شبه نظامیانی بودند که خارج از کشور یمن فعالیت داشتند و برخی از آنها از اعضای القاعده در شبه جزیره عربی هستند.

نظامیان سعودی به طور مستقیم نیروهایی را در طول مرزهای عمان یا یمن مستقر کرده و بیست پست بازرسی نظامی و یک ارودگاه بزرگ را که مقر اصلی آنهاست در شهر حوف احداث کرده است.

یک مقام قبیله‌ای در المهره در گفت‌وگو با نشنال اینترست گفت: عربستان نه تنها همه توافقات برای خروج نظامیانش از المهره را نقض کرده بلکه نیروها و تسلیحات نظامی بیشتری را هم به اینجا فرستاده است.

وی افزود: بهانه عربستان برای ایجاد پست‌های بازرسی در طول مرزهای یمن با عمان و در طول خطوط ساحلی سرکوب قاچاق سلاح برای حوثی‌هاست؛ اما این ترفند سعودی ابعاد ژئو سیاسی هم دارد.

نشنال اینترست نوشت: از مارس 2019 دو لشکر متشکل از 2500 سرباز سعودی به المهره اعزام شدند و هر روز بر شمار آنها افزوده می‌شود علاوه بر نظامیان سعودی مستقر در المهره که تحت عنوان نیروهای گارد ساحلی یمن وارد شده‌اند، شمار شبه نظامیان وابسته به عربستان در المهره که از خارج یمن وارد این کشور شده و در المهره مستقر شدند به یک هزار و سیصد نفر می‌رسد؛ نیروهای ویژه هم شبه نظامیانی هستند که از خارج یمن وارد شده اند و شمار آنها به یک هزار و پانصد نفر می‌رسد.

اعضای القاعده در شبه جزیره عربی طی توافقی با امارات در حضرموت در سال 2017 وارد المهره شدند و برخی دیگر از آنها از استان أبین که پناهگاه عناصر القاعده است آمده اند.

تکمیل محاصره عمان

نویسنده گزارش اورده است: عملیات محاصره عمان در آوریل 2018 تکمیل شد هنگامی که نیروهای ویژه امارات بندر جزیره سقطری را تحت کنترل خود گرفتند.

وی افزود: هدف از تسلط بر سقطری تنها تسهیل دسترسی امارات به شرق آفریقا جایی که امارات در بندر بربره سومالی سرمایه گذاری کرده است، نبود؛ بلکه بی ثبات کردن عمان از طریق محاصره راهبردی این کشور از جمله اهداف دیگر امارات بود.

تسلط امارات بر جنوب و شرق یمن از جمله بنادر اصلی یمن در المکلا، عدن و المخا و چه بسا الحدیده به ابوظبی قدرت تسلط بر گذرگاه‌های تجاری از طریق دریای سرخ و دریای عرب را می‌دهد.

با حضور عربستان در مرزهای عمان با یمن امارات مایل است بر عمان فشار آورد یا آن را به کشور کوچک وابسته‌ای در بازی خود برای تحت تسلط گرفتن شبه جزیره عربی و منطقه شرق آفریقا تبدیل کند.

این اتفاقات در شرایطی رخ داده است که عمان برای مرحله پس از سلطان قابوس آماده می شود ومی‌تواند به تقابلی میان ائتلاف عربستان و امارات با عمان منجر شود.